Biodiversiteit in de tuin

Inheemse planten
Inheemse planten zijn planten die van oorsprong in Nederland én net daarbuiten voorkomen. We noemen ze inheems omdat ze al eeuwen lang in ons land voorkomen en helemaal zijn aangepast aan de condities waarin ze voorkomen.

Planten kunnen nogal kieskeurig zijn als het gaat om hun standplaats. Afhankelijk van de soort en de bodemgesteldheid ontwikkeld een plant zich pas optimaal als het aan de juiste omstandigheden blootgesteld wordt. Dit zorgt ervoor dat plantensoorten vaak gebonden zijn aan een bepaalde geografische ligging.

Biodiversiteit in de tuin
Als je kiest voor inheemse planten kies je voor biodiversiteit! Afhankelijk van bodem, vocht, licht en schaduw maak je de keus welke soorten bij jouw het best zullen gedijen. Wil je specifieke insecten soorten een handje helpen, dan kan je op basis van het verspreidingsgebied van de soort uitzoeken wat voor jouw een geschikte planten keus is. Wil je zo veel mogelijk insecten helpen in je tuin dan is het belangrijk om te zorgen voor verschillende bloei periodes. Zo valt er ook vroeg in het voorjaar voldoende voedsel te vinden voor de eerste insecten. Deze hebben vaak na een lange winterperiode behoefte aan energie.

Waardplanten
Een waardplant is een plantensoort waarvan een insect afhankelijk is. Zo zijn er verschillende dagvlinder soorten die hun eitjes afzetten op brandnetel. Kleine vos, Dagpauwoog, Gehakkelde aurelia en atalanta zijn hier voorbeelden van. Ze hebben soms wel 3 generaties per jaar! De kleine en grote brandnetel zijn over het algemeen veelvuldig aanwezig. Wel speelt verdroging en stikstofdepositie een grote rol bij de ontwikkeling van rupsen. Door onvoldoende vocht en mineralen komen ze niet volledig tot ontwikkeling.

Veel dagvlinder soorten zetten hun eitjes af op één enkele soort. Daarbij zoekt het vrouwtje zorgvuldig naar de juist plek en omstandigheden. Het verschilt per soort of het eitje het zelfde jaar uitkomt of niet. De sleedoorn page zet zijn eitjes rond augustus/september af en deze komen het volgende voorjaar pas uit. Anderen overwinteren als rups, pop of imago.

Niet alleen Dagvlinders maken gebruik van specifieke planten. Ook nachtvlinders hebben zo hun favoriete soorten, echter zijn deze een stuk minder kieskeurig. Er komen in Nederland wel 2400 soorten nachtvlinders voor!

Lokale insecten
Veel algemene insectensoorten maken gebruik van verschillende soorten dit noemen we generalisten. Ze zijn niet erg kieskeurig en maken bij hun bloembezoek gebruik van meerdere soorten planten. Er zijn echter soorten, vaak zeldzamer, die zo kieskeurig zijn dat ze enkel gebruik maken van één plantensoort. De bloei van deze plant hangt daarom nauw samen met de vliegtijd van bestuivende insecten.

Op de foto hiernaast een foeragerende grote wolbij. Één van de ongeveer 360 soorten wilde bijen die in Nederland voorkomen. De grote wolbij  heeft een sterke voorkeur voor Betonie.

Klimaat
Ons huidige klimaat verander sterk. Zomers worden steeds warmer en winters worden natter. Dit zorgt voor steeds extremere omstandigheden. Planten die voor oorsprong in Nederland voorkomen zijn volledig aangepast op deze omstandigheden. Daarnaast wortelen ze dieper dan soorten die hier van nature niet thuis horen. Een goed aangeplante bloemenborder of bloemenweide zorgt daarmee voor een beter waterhuishouding in tegenstelling tot een kort gemaaid gazon. Bij nattere omstandigheden zorgt dit uitgebreide wortelstelsel voor het optimaal afvoeren van water, bij drogere omstandigheden zorgt een goed ontwikkelde beplanting voor verkoeling en minder verdamping.